Tuesday, January 28, 2014

Karma

Dit is interresant hoe elke tyd in die wereld se geskiedenis sekere buzz-woorde het wat in ‘n sekere tyd gebruik word.  Deesdae gebruik so baie mense die woord “Karma”.  Dit is ‘n woord wat uit die oosterse godsdienste kom, wat eintlik beteken dat jou aksies, woorde en denke konsekwensies het.  In sommige van hierdie godsdienste het dit natuurlik verrykende gevolge, want volgens hulle is daar die moontlikheid van meer as een leeftyd, en jou aksies het nie net konsekwensies vir hier en more nie, maar ook vir die res van die bestaan van jou energie in die heelal.  Ek gaan nie hier in op die moontlikhede daarvan nie, maar juis oor die woord “karma”.

Wanneer ek my Bybel lees, is hierdie konsep nie vreemd nie, want op verskeie plekke in die Bybel word dieselfde tipe konsep aan ons verduidelik.  Die Bybel leer ons tog dat wat jy saai, sal jy maai, en die oordeel waarmee jy oordeel, die oordeel is waarmee daar oor jou geoordeel sal word.  Jy kan met ander woorde nie dink dat jy net eenvoudig ‘n handpop in die heelal en mense om jou is wat net eenvoudig aan toeval oorgelaat word nie.  God het ons elkeen geskep met vrye wil om ook in ons bestaan en die wereld rondom ons te kan beheer en te kan verander.

Ek verstaan dat daar mense is wat eenvoudig in die Wil van God en die pad wat Hy ons uitgele het glo.  Hierdie tipe mense is totaal oorgelewer aan die noodlot en glo dat God alles, elke asem, elke daad en elke aksie beheer.  Ek het geen bydra te lewer nie, want my pad is uitgele, en ek is werklik soos ‘n pop in ‘n poppespel.  Wat interresant is van die konsep is dat ek ook met ander woorde ook nie ‘n keuse het oor Wie en wat my lewe beheer of bestuur nie.  Daar is geen ruimte vir vrye keuse nie, want ek is so gemaak en so laat staan.  Aan die een kant sou dit heerlik gewees het, want dan kon ek ontspan en net glo dat alles sal uitwerk soos dit moet. 

Daar is natuurlik ook, soos in die tyd waarin ons leef van die “New Age”, die idee dat ek my eie soort “god” is, en dat ek alleen die argitek van my eie bestaan is.  My ingesteldheid en my manier van doen lei tot konsekwensies, en as ek nie tevrede is met my konsekwensies van my lewe nie, ek en net ek dit kan verander.  Mense en situasies om my is die produk van my eie besluite en ek kan dit verander.  Alles is ook in my lewe sodat ek die lesse moet leer wat ek moet leer om vorentoe te gaan en ‘n beter lewe te kan leef.

Ek dink dat almal van ons maar een ding in gemeen het, en dit is dat mense sin uit hulle lewens wil maak en opsoek is na die antwoord.  Sommiges kry die antwoorde waar dit hulle pas, en daar is niks fout daarmee nie.  Elkeen wat my blogs volg, sal weet dat ek graag verwys daarna dat die lewe, en denke nooit finaal en klaar is nie.  Daar is nie ‘n of-of scenario nie, maar eerder ‘n en-en.  Wat dit beteken is nie dat daar “fout” is met die manier hoe enige persoon dink oor sy of haar lewe nie, maar eerder dat dit nooit finaal en klaar mag wees nie.  Dit is ook belangrik om oop te wees tot nuwe idees oor jou lewe, want elke liewe dag is nuut en anders en opwindend.  Elke manier van dink het goeie punte wat jy mee kan saamstem, en sommige dele wat nie sin maak vir jou nie.

Indien jy dus glo in God as die God wat jou hele pad elke dag vir jou uitle, is die positiewe wat ek daaruit haal dat ek kan glo dat God wel in beheer is van die wereld.  God laat my nooit alleen nie, en waar ek ookal gaan en wat ek ookal dink, God het Sy hand in my lewe.  Ek kan in God glo op hierdie manier, en ek kan in verhouding met God wees.  Ek kan ook my eie besluite maak, ek kan ook ‘n sekere rigting inslaan, en ek weet ook dat God saam met my daar is en saam met my op hierdie reis van my is.  Ek glo ook dat nerens waar ek staan of loop, waar God en Sy hand nie is nie.   God het ons natuurlik met ‘n verstand geseen, en ook vir ons die opsie gegee om so met Hom saam te wil leef, of nie.  Vir Dawid was dit ook moeilik om te verstaan dat God ook selfs hulle wat kies om nie saam met Hom te stap nie, ook seen.  Dit was vir hom verskriklik om dit te dink, maar hy het ook besef dat jy nie in God glo oor wat jy uit die transaksie kan verdien nie, maar eerder omdat Hy God is.  Soms in die lewe glo ons in ‘n God wat altyd NET vir ons goed moet gee, soos Kersvader, en elke ding op my briefie wat ek in gebed opstuur moet eenvoudig onder my boom le, anders wil ek nie meer in God glo nie.  Natuurlik KAN God dit gee, maar wanneer ek nie alles kry wat my hart begeer nie, beteken dit tog nie dat God nie wil of kan nie.  Dit was nooit die bedoeling van godsdiens nie, dat dit gaan oor prosperity nie, en as dit vir jou net daaroor gaan, voel dit soms asof jy God misbruik.  Dawid het homself in ‘n posisie bevind waar hy besef het dat hy God dien, omdat hy God dien, en nie oor iets anders nie. Gaan lees gerus weer sy verhaal en die Psalms om te sien hoe hy die pad met God loop en God toelaat om saam in sy gedagtes te groei.

In Karma en in die “law of attraction” filosofie, handel dit daaroor dat ek die argitek van my eie bestaan is.  Die idee van wat jy saai, jy sal maai.  In ‘n absolute wereld sou dit waar wees, dat die lewe soos in ‘n restaurant werk.  Ek stap in, bestel koffie met warm melk en bruinsuiker, en dit volgende oomblik bring ‘n Zimbabwier dit vir my.  Sjoe, dit is so maklik en simplisties, en daar is natuurlik ook waarheid in opgesluit.  Die Bybel leer ons tog dat wat jy saai, jy sal maai.  Eerstens leer ons dat ek tog moet plant en iets moet doen in die lewe.  Ek kan nie net sit en kyk vir my stukkie land en wonder en vra hoekom daar nie mielies opkom nie.  Die gelykenis van die talente leer ons tog dat God ons met vermoens geskep het om ons wereld te gaan verander, maar ek kan dit onder die maatemmer wegsteek en niks daarvan maak nie, en dan sal dit van my weggeneem word.  Dit leer ons verder dat ek moet kies wat ek plant, want dieselfde saad wat ek in die grond sit, gaan ontkiem en groei.  Ek kan nie verwag om boontjies te plant en dink daar gaan mielies opkom nie.  Elke mens maak elke dag keuses oor hoe hulle wil dink en leef, en elkeen van daardie dinge het konsekwensies. 

Uit die Bybel sien ons baie kere waar karakters sekere dinge van God gevra het om prosesse aan die gang te sit tot wat hulle in die lewe soek.  Abraham, Isak, Jakob, Dawid, Paulus en Jesus het elkeen soveel dinge van God gevra, waarvan die mees bekende die van Jesus was wat vra dat die beker by Hom moet verbygaan en dat Hy nie gekruisig moet word nie.  Ons ken almal die verhaal, en dat die “law of attraction” nie in daardie gevalle gewerk het nie.  Dit is aan die een kant vir ons ‘n bewys dat dit nie in alle gevalle werk nie, en dat God nie altyd deur ons positiewe denke vir ons gee presies wat ons vra nie.

Daar is ook gevalle in die Bybel, en ook in my eie lewe, waar dinge uitwerk tot ons voordeel, sonder dat ons dit sou kon “verdien” of “bedink” of in spel geplaas het.  Om in God te glo beteken natuurlik ook dat ek soms een oggend opstaan, en skielik is daar ‘n land vol mielies wat ek nooit geplant het nie.  Daar is daardie tye wat ek nooit gevra het vir wonderwerke nie, maar waar God wonderwerke laat plaasvind het sonder my insette.  Ah-ha, jy sien, daar is nie absolute nie.  “God works in mysterious ways”, en dit is soms moeilik vir ons moderne mense om nog daarin te glo. 

Maar wat beteken dit nou?  Sou dit nou beteken dat ek nie die “Law of attraction” moet volg nie, of dat ek nie positief moet dink nie?  Sou dit nou beteken dat ek dag na dag moet staar vir my land en dit nooit bewerk nie?  Sou dit beteken dat ek my lewe NET aan “toeval” moet oorlaat?  Sou dit nou beteken dat ek nooit moet droom oor mooi en wonderlike en beter dinge nie?  Sou dit beteken dat ek eenvoudig moet glo dat alles in plek sal val en God sal sorg?  Sou dit beteken dat ek alles self kan doen en dat God nie betrokke is nie? 

Nee, gladnie.  Een van my vriende het ‘n oulike manier van dink daaroor, hy se:  “Bid asof werk nie help nie, en werk asof gebed nie help nie”.  Die lewe is en sal altyd groei en beweeg, en ons sal nooit die finale antwoord kry op ons vrae nie.  Alles pas in sy tyd en op sy plek, maar om te dink dat dit die finale antwoord is, dit is die probleem.  Ek moet alles doen in my lewe, want dit is lewe.  Ek kan nie my kind se droom om dokter te word nou afskiet omdat hy dalk in hierdie land nie keuring gaan kry nie.  Hy moet steeds homself verbeter en sy wiskunde punt so hoog as moontlik hou deur harde werk.  Ek moet aanhou bid dat God hom ‘n geleentheid sal gee.  Soms hou ons op voordat ons begin het, gee op voordat ons begin het.

Die lewe is gemaak om te leef, en nie om net die antwoorde te soek nie.  Die lewe is gemaak om te leef, voordat jy skip ook inkom en jy jou sportmotor kan koop.  Jy kan droom daaroor, maar intussen tog leef en doen en werk en bid en glo en wonder – maar die belangrikste is om aan te hou leef.  Jy moet plant en ploeg en werk en jouself in ‘n posisie plaas om te kry wat jy oor droom.  Soms is ons so besig om te filosofeer en planne te maak oor ons lewens, dat ons lewens ons verbygaan.  En een van die lekker dinge in die lewe is juis die “onsekerheid” daarvan, want daarin le die wonder van die lewe waarin jy, saam met God, kan gaan geniet wat die lewe aan jou bied. 

Is daar konsekwensies aan jou dade, verseker.  Maar soms weet ons nie beter nie, foute en mislukkings is deel van die lewe.  Jy gaan nooit die perfekte “karma” besit en alles perfek en reg doen nie, maar moet nooit vergeet dat God se Bybel ons ook leer van “vergiffenis” juis omdat ek en jy nie altyd presies weet wat die “regte” ding is om te doen nie.  Soms maak jou aksies jouself seer, en veroorsaak pyn in die wereld.  Soms gee die wereld jou pyn, selfs wanneer jy dit nie veroorsaak het nie, maar daarom moet jy “vergewe”.  Vergiffenis beteken om met ‘n skoon en omgeploegde nuwe land te begin en weer te probeer.  Karma het soms die idee van finaliteit, wat waar is as ek niks daaraan verander nie, maar in God het ons elke oomblik van elke dag ‘n nuwe geleentheid om te leef – dit is en bly jou keuse en saam met dit God se genade!

Dankbaarheid as Prozac

Een van my vriende het ‘n kollega wat ‘n Muslim is, en vertel ‘n pragtige storie oor hom.  Hy loop die hele dag met een van daai tellertjies rond, en dan kyk hy hoeveel keer hy op ‘n dag vir God kan dankie se vir dinge in sy lewe en rondom hom.  Dit het my nogal opgeval, want as ek na my eie lewe en die lewe van mense om my kyk, is ons soms so besig om te fokus op wat ons nie het nie en graag wil he, dat ons soms vergeet om in dankbaarheid te leef.

Ons ken die storie van die glas water wat net half is, en sommige mense fokus op die lee gedeelte, en ander op die vol gedeelte.  Ek kan baie maklik verval in die groep wat fokus op die lee gedeelte in my lewe.  Een belangrike ding wat mens soms in die storie vergeet is dat dit nie werklik ‘n keuse is tussen leeg en vol nie.  Jou glas is REEDS half en daar is nie rede vir paniek dat jy gaan dors lei nie.  Soms is ons so besig om te fokus op wat ons nog graag soek, dat ons totaal vergeet van wat ons reeds het.

Nou die dag kuier my peetma by ons, en se dat sy in die oggend voor sy opstaan eers dankie se vir al die dinge wat sy reeds het.  Dit is nou ‘n baie oulike voorbeeld, en ek het dit begin doen.  Ek weet ons het al baie gepraat oor die law of attraction, want ons brein is soos enige ander spier in jou liggaam, jy kan hom ook soos enige rekenaar programmeer om ongelooflike dinge te doen.  So, as ek in die oggend met dankbaarheid opstaan, vir elke dingetjie dankie se, kan ek my dag en my lewe verander, sonder twyfel.

Wanneer laas het jy dankie gese vir die bed waarin jy slaap, die tandepaste, die warm water uit die kraan, die handdoek, die toiletpapier, die ontbytgraan, die lopende water uit jou kraan?  God gee vir ons soveel dinge wat ons daagliks so as vanselfsprekend aanvaar.  Ons kerm oor die water uit die kraan wat dalk nie so skoon is as wat ons graag dit wil he nie, terwyl ons vergeet hoe ‘n groot voorreg dit is.  Het jy al gedink hoeveel mense daar in die wereld is wat nie lopende water in hulle huise het nie?  Ons kla oor ons mediese fondse wat duur is, maar besef nie hoe bevoorregd ons is om toegang tot die vlak van mediese dienste te kan he nie.  Ons kla so maklik oor alles, dat jy naderhand nie net die lee kant van die glas sien nie, maar ook die halwe deel van jou glas suur maak, en dan eintlik deur jou ondankbaarheid, al minder en minder het.

Depressie is ‘n vreeslike siekte van ons tyd, en soms dink ek dat my eie depressie dalk is omdat ek so fokus op wat verkeerd en gemis in my lewe is.  Dan het ek ook soms die vermetelheid om dan, in my ondankbare depressie, vir God te vra om die ander half vol te maak.  Ek weet dat God nie soos mense werk nie, en gelukkig nie, want as my kinders so kerm en kla oor dinge, voel ek soms ek wil nie weer vir hulle enige iets meer gee nie.  Saterdag vat ek my kinders om te gaan fliek, en na die tyd se beide van hulle vir my omtrent 5 keer dankie, en weet jy hoe ‘n ongelooflike gevoel dit by my gebring het?  Ek het skielik gevoel asof ek dit elke dag vir hulle wil doen, en steeds meer en meer.

In baie situasies in my lewe is ek aan die ontvangkant van kritiek.  Ek voel daagliks hoe mense my oordeel oor wie ek is en wat ek dink.  Mense hanteer my op ‘n manier wat absoluut vir my angswekkend is.  Ek word uitgetrap oor soveel dinge wat ek is, en wat ek nie is nie.  Soms voel dit asof ek in so ‘n Catch 22 situasie is, dat dit eintlik nie meer saakmaak wat ek doen nie, dit sal nooit genoeg of aanvaarbaar wees nie.  Mense herinner my daagliks aan my tekortkominge, en wat ek alles fout doen.  Ek verstaan dat mense meer en meer van my verwag as wat ek is of kan wees, en eintlik fokus hulle nie op die Deon-half vol glasie nie, maar eerder op die Deon-half-leeg glasie.  Dit is seer en maak ‘n ander deel in ‘n mens wakker, want as jy nou in mense se oe nie goed genoeg is nie, en niemand ooit dit wat jy is en reg doen raaksien nie, wat is die punt om te probeer?

In die laaste paar weke, het daar op 3 kere mense vir my mooi dinge gese.  My kinders, en 2 ander mense wat vir my vertel het hoeveel ek vir hulle beteken het.  Daardie gevoel dat iemand jou daar agter in die hoekie raaksien met jou klein bietjie water in, is besonders.  Verhoudings word gebou op die positiewe en nie op die negatiewe nie.  Selfs wat jy dink jou konstruktiewe kritiek op mense, is nie konstruktief nie. 

Mense is nie klippe nie, ons het gevoelens en emosies.  En wanneer dit by ons verhoudings kom, is jy of ‘n kraan of ‘n drein.  Snaakse dinge gebeur wanneer jy mense begin dankie se vir wat hulle is, jy deponeer water in hulle glasies, en wanneer jy hulle wys op wat hulle nie is nie, dreineer jy hulle glasies. 

Jy doen dit nie net met ander mense nie, maar ook jouself.  As jy die oggend opstaan en dink dit gaan ‘n slegte dag wees en kyk wat jy nou alles sal moet doen, gaan jou dag sleg wees.  As jy in jou eie bad water sit, is dit nie ander mense wat jou prop uittrek nie, maar jyself.  Ek se gladnie dat daar ‘n halwe deel van jou glas is wat leeg is nie, natuurlik is daar uitdagings en probleme in jou lewe, maar dit gaan altyd oor hoe jy dit hanteer.

Negatiewe mense sal jou altyd wys op die “realiteit”, en hulle is altyd die mense wat op hierdie artikels van my kommentaar lewer soos: “Jy kan nie in ‘n droomwereld leef nie, die lewe is realisties, en jy kan nie weghardloop daarvan nie”.  Mense verstaan dit soms so verkeerd, want om positief in die lewe te wees, beteken juis nie dit nie, dit gaan oor emosies.  Ek kan dieselfde aksie verrig, met ‘n positiewe houding, en soos die Pukke se:  “My swaarkry met lekkerkry klaarkry”.  Jy sien, jy kan skottelgoed was en dit haat, so elke koppie wat jy was gaan vir jou stryd wees.  Jy kan vir jou lekker dansmusiek opsit, en dans en sing terwyl jy skottelgoed was, niemand het gese dit is onrealisties nie.  Dit word gedoen, maar op ‘n ander manier.

Hierdie negatiewe kamp se ook soms, veral as dit by ander mense kom, dat jy nie ‘n moordkuil van jou hart moet maak nie.  Dit laat my soms dink aan daardie eksperiment wat ons op skool met ons maats gedoen het.  Ons het een ou op die speelgrond gekies en almal het afgespreek om vir hom te vertel hoe bleek en siek hy lyk, en voor langpouse, dan le hy in die siekekamer.  Hoe ons ookal daaroor dink, ons gedagtes is kragtig.  Ek wonder soms wie ons dink ons is, en wie ons judge, jury en execurioner gemaak het.  Wat vat dit nou van jou om iemand ‘n kompliment te gee, elke mens het goed in hulle.

Ek hamer so effens daarop, maar dit is belangrik vir ons om te weet, dat net soos die seening van water in jou kraan, dit dieselfde God is wat hierdie mense in jou lewe geplaas het.  Ons oordeel graag oor ons lewens en ons hartseer en pyn gaan oor wat ons nie het nie, maar soms in ons interpersoonlike verhoudinge oor wat ons het.  Onthou jy daardie tyd toe jy “verlief” was en op die wittebrood tyd in jou verhouding met mense was, toe het jy al jou vriende vertel van die mooi in die ander persoon.  Jy het gefokus op wie hulle is, en nie op wie hulle NIE is nie.  Soos tyd loop, begin mense anders dink oor mekaar, maar hoe sou dit gewees het as jy dit kon regkry om elke oggend op te staan en te fokus op die mooi wat jy in iemand gehad het, en jouself elke dag te herinner daaraan? 

Almal van ons wil graag met deernis en liefde hanteer word.  Ek lees nou die dag in ‘n boek oor verkope, dat een van die dinge wat jy moet aanleer, is om die persoon aan wie jy iets verkoop, goed te laat voel oor hulleself.  Die Bybel vertel ons ook dat die sagte woord die grimmigheid afkeer.  Dit beteken dieselfde, jy kan in elke persoon vandag iets soek wat mooi is, al is dit net die manier hoe hulle lessenaar gerangskik is.  Probeer dit vandag, gaan na elke persoon in jou kantoor en gee hulle 1 kompliment.  Jy hoef nie ‘n moordkuil van jou hart te maak nie, soek iets waaroor jy hulle kan komplimenteer.  Jy sal absoluut verbaas wees hoe jou dag uitdraai. 

Gaan soek na die mooi in die lewe, gaan fokus op wat mense reg doen, en ‘n wonderlike ding sal gebeur, jou dag gaan beter wees.  Jy kyk anders na jouself, want skielik word jy die kraan wat mense se lewens vul met nuwe water, eerder as om die drein te wees wat almal moeg en hartseer en ongelukkig maak.  God gee vir ons elke liewe dag soveel dinge om voor dankbaar te wees, en dalk is die dankbaarheid oor wat ek het, juis die katalis wat my depressie en my keeltoetrek oor my realiteit sal verander dat ek kan asemhaal en kan leef

Tuesday, January 7, 2014

Leef soos Schumacher

Dit is vir my hartseer wat met Michael Schumacher gebeur het, maar nog meer interresant die kommentaar van mense op sy lewe.  Mense verwys na hom as 'n adrenalien-verslaafde wat altyd net daardie uitdaging soek in sy lewe.  Ek dink dat om 'n formule een renjaer te wees, behalwe ongelooflike talent, nie 'n bang haar op jou kop moet dra nie.  Om teen daardie spoed te funksioneer en in breekdele van sekondes besluite te kan neem een van die ongelooflikste talente op aarde is.  Daar is nie tyd vir wag en sien nie, maar gaan en doen. 

Ek sien soveel keer in myself en die mense om my die emosionele vrees wat hulle lewens van hulle ontneem.  Moet nou asseblief nie oorboord gaan en sommer van 'n brug afspring sonder 'n tou nie, dit is nie wat ek bedoel nie.  Natuurlik is Schumacher se motor die beste veiligheidstoerusting in die wereld, en daarom het hy ook 'n valhelm opgehad toe hy gaan ski het.  Ek praat hier van die oorbeskermende vrees wat ons elke dag met ons saamdra, wat soms ons lewens totaal oorheers.  Ek praat van daardie gevoel in jou wat soms keer dat jy enige kanse vat of dinge probeer wat jy nog nooit gedoen het nie.

Ons het mos in Afrikaans die spreekwoord:  "Eerder bang Jan as dooie Jan".  Is dit nie dalk so sprekend van jou lewe nie, dat jy so vir alles bang is en naderhand jou vaskluister aan jou bed en dan weer vrese ontwikkel om van jou bed af te val?  Iemand het een keer die oulike storie vertel van die twee honde wat in mens leef, die negatiewe en die positiewe, en dat elkeen van ons elke dag 'n keuse het, want jy het net een bakkie kos.  Jou keuse is oor wie jy elke dag die kos voor gaan gee, want die een wat die meeste kos kry, gaan die grootste en sterkste in jou lewe word.

Dit is interresant dat daar so baie mense is wat my aanvat oor my positiewe ingesteldheid in die lewe, en wat se dat ek in 'n droomwereld leef en sonder balans.  Dit mag dalk in sekere dele van my lewe waar wees, ek ontken dit nie.  Wat ek wel oplet is dat dit die mense is wat hulle lewens lank ook die negatiewe gevoed het.  So, mense wat in kliphuise bly moet nie met glas gooi nie, want dit dra geen water nie.  Jy sien, ek praat nou nie hier van onrasionele optrede nie, inteendeel net oor wat ons elkeen in ons lewens sien en ervaar.  Soms word die hond (watter een ookal), so sterk en groot, dat al probeer ek die ander hond kos gee, die ander hom verslind en die kos by daardie een afvat.  Ons kan maak wat ons wil, maar dit is hoekom mense se lewens, negatief en positief, soms buite balans spiraal. 

Nou kan jy maklik redeneer dat ek in 'n droomwereld leef, want ek kan tog nie verwag dat my lewe positief moet wees net omdat ek so dink nie?  Of kan ek?  Dit is soms net spekulasie oor wat goed en sleg veroorsaak in my lewe, soms dink ons dit is omstandighede en mense om my, of dat dit God se wil is in my lewe, of dat die lewe maar net so is.  Ons praat graag uit ondervinding en maak dit ons grootste bondgenoot, want net omdat alles in jou lewe nie uitgewerk het nie, beteken nie noodwendig dat die lewe teen jou is nie.  Soms moet ons, as slim mense tog effens terugstaan en kyk na ons eie lewens.  Soms vra ek myself af hoekom God hierdie hunkering na lekker en mooi en positief in ons lewens geskep het, as dit nie moontlik was nie? 

Sou God met ons so 'n klimtol-spel gespeel het dat ons soos 'n wortel voor die neus, dit nie moontlik was om genot en lekker uit die lewe te haal nie?  Sou God ons geskep het om net in 'n put van wanhoop elke dag te leef, en niks te geniet nie?  Jammer, as dit is hoe jy dink, dan is dit nie die God waarin ek glo nie.  God het 'n ongelooflike wereld geskep met moontlikhede, mense, liefde en genot – vir ons.  Sal jy vir jou kinders 'n heerlike speelgrond bou om te geniet met allerhande swaaie en glybane, of sou jy vir hulle 'n spykerbed of obstacle baan gebou het.  Ek glo wel beide bestaan langs mekaar op die speelgrond, maar dit is en bly my keuse waar ek gaan speel.  Beide is so eg soos grond, nie een is 'n droomwereld nie.  Ek dink tog dat God (as ek so arrogant mag wees) soms soos 'n ouer staan en sien hoe huil ons oor die uitdagende obstacle baan, en van ver vir ons waai en waai dat ons op die sagte en lekker speelpark kan gaan speel.  God geen ons steeds die keuse, maar soms dink ons dat ons nie mag in die positiewe leef nie, maar ons eerder moet laat martel, en soms deur ons eie toedoen.

Ek dink dit is Luther, en daarmee saam die idee van Calvinisme, dat hoe meer ek van my sonde bewus word, hoe nader voel jy aan God.  Rerig?  Ek verstaan wat hy daarmee bedoel, maar soos baie dinge gryp ons soms eerder die negatiewe daaruit.  In plaas dat ek verstaan hoe wonderlik God se liefde werk, sal ek eerder fokus om soos die priesters van die middeleeue my kniee deur te kruip om God se liefde te verdien.  Eerder op die spykerbed te slaap as op die Seally Posturepedic, want ek wil nader aan God leef?  Is dit nader aan God leef?  En waar het ons werklik hierdie idee gekry dat Godsdiens deur vrees en marteling beoefen moet word?  Soms kry ek die idee dat ons ons eie brandstapels aan die brand steek en onsself offer, terwyl ironies genoeg, Jesus klaar die prys betaal het?  Ons sit self die boeie terug wat Jesus kom afkap het, soos die leeu wat terugstap na die hok toe nadat die deur van die hok oopgelaat is.

Ons weet dat God ons vlerkte kom gee het, maar ons glo ons is hoenders wat nooit soos arende sal sweef nie.  O, Ja, dit is net positiewe onrealistiese dromers wat so dink, ek het vergeet.  Hoekom voel ons so veilig in ons eie onderskatting van wie ons in God is?  Hoekom leef ons eerder in dwang, pyn en vrees?  Dit is asof ons so bang is om die uitdagings te aanvaar, en doen soos die Engelse spreekwoord se: "Better the devil you know than the devil you don't know"?  Ons word gekniehalter deur die "realiteit" van min geld, talente, maar meer nog van alles, ons vrese.

Nou hoor ek weer mense se, ja maar, ondervinding het my geleer op die harde manier, maar in dieselfde opsie, as jy dan nou eerlik moet wees, wat het jou ingee tot die negatiwiteit jou in die sak gebring.  Dis, soos met die Bybel, maklik om net uit jou lewe te haal wat jou pas om jou punt te staaf, maar soos met die Bybel moet jy tog die hele situasie in berekening bring.  Ek lees nie graag meer koerant nie, en dit vat niks weg van my algemene kennis oor die wereld nie, ek kies om nie na al die moord en doodslag te luister nie.  Ek hoef nie te weet wat in watter hofsaak gebeur en wie skuldig is en wie nie en hoe bloeddorstig dit was nie.  Ek besef die realiteit van elke dag en los ook nie by die Spar my kar oop met die sleutels in nie.  Ek het besluit om nie die negatiewe te voed in my daaglikse bestaan nie.  Soms ook is ek skuldig om dalk te min daaraan aandag te gee elke dag, maar ek leer nog. 

Dit laat my soms dink aan die Tannie wat in die jare 80's met Pop Shop elke week 'n brief geskryf het en al die negatiewe punte in die musiekvideo's uitgelig het.  Sy het daarmee na haar dominee gegaan en wou 'n petisie in die gemeente begin, en al wat die dominee haar geantwoord het:  "Tannie, as dit jou so ontstel, moet nie die TV aanskakel in daardie tydgleuf nie".  Dit beteken nie dat die program nie uitgesaai word nie, en ook nie dat die realiteit daarvan nie waar kan wees nie, maar jy kan mos besluit wat jy jouself aan wil blootstel.  As jy vind dat iets nie goed is vir jou nie, is dit jou keuse.  Maar soms weet en besef ons dat ons daardie negatiewe bull-terrier elke dag kos gee, maar selfs al is dit nie vir ons goed nie, hou ons aan om dit te doen.  Maar soos donkies stamp ons ons koppe die hele tyd, en beroep ons op allerhande verskonings van die realiteit.

Is dit nie vreemd dat God hierdie wonderlike wereld geskep het, en ek en jy elke dag kies om dit eerder te vermy en in die modder te rol nie?  Ek se gladnie daarmee dat daar nie modder IS nie, daar is, maar ons leef eerder so konstant daarin dat ons naderhand nie meer glo in die heerlike skoon water van God se genade en liefde nie. 

Mense wat my goed ken, sal weet hoe my lewe lyk, en wie ek is.  En hulle sal vir julle kan getuig dat ek nie die beste lewe leef wat ek kan leef nie, baie foute maak en baie mense seermaak in my lewe.  Finansieel het ek terugslae beleef en is gladnie op daardie plek waar die norm my sal stel nie.  So, ek probeer vir geen omstandighede myself uitmaak as die uitvinder van die resep op die lewe nie, maar in werklikheid is ek net so op reis soos wat jy is.  En uit my ondervinding met my negatiewe houding my verlam en my minder in die sak gebring as my positiewe houding.

Ek dink soms nie eers dat dit 'n kans vat situasie is nie, maar eerder 'n geloof in 'n God en my keuse om eerder in die lekker speelpark te gaan speel.  Dit is dieselfde energie wat ek toepas, maak nie saak in watter speelpark ek myself bevind nie, maar ek kies om eerder lekker te speel.  Net omdat ongeluk en pyn dalk vir my wag, trek steeds jou ski's aan, sit jou valhelm op en gaan drink uit die fontein van 'n opwindende en lekker lewe wat ek glo God vir ons elkeen bestem het.  Om te waag en te leef, is tog beter as om in 'n grot te sit en wag vir die leeus om jou te kom opvreet.

As jy glo, stuur hierdie boodskap aan, sodat goeie dinge met jou kan gebeur. Rerig?

Vandag kry ek nou weer op my whatsapp een van daardie mooi boodskappe oor Jesus en geloof, pragtige wense wat my herinner aan al die mooi wat die lewe bied.  Aan die einde van die boodskap is weer een van daardie "afpers" laaste versies wat my vra om dit aan te stuur na 5 mense sodat iets wonderliks met my kan gebeur oor 25 minute.

Ek wonder toe by myself of dit 'n teken is van die manier wat ons oor God en Christenskap dink.  Dit het my vreeslik gepla, want ek glo nie daarin om my geloof en my Christenskap so op die spel te plaas deur dit NIE aan te stuur nie.  Dalk, wonder ek, as ek dit nie aanstuur nie daar iets negatiefs met my gaan gebeur.  Is dit wat Christenskap op neerkom?  Plaas dit ons onder dwang om te dink ons kan deur 'n SMS aan te stuur God se goedheid gaan verdien? 

In die besigheidswereld is daar 'n reel wat se dat jy nie "Forced Selling" mag doen nie.  Dit is nou wanneer dit bank vir jou 'n lening gee, maar daarmee saam jou verplig laat voel om ook die lewenspolis by hulle te neem, anders gaan jy nie die lening kry nie.  Daardie gevoel dat jy eintlik geforseer word om iets te doen, en geen vrye keuse van jou eie het nie.

Ek dink ons moet baie ernstig na hierdie praktyk kyk, want dit voel asof ons ons godsdiens daardeur goedkoop maak.  Ek is mal oor godsdienstige Christelike boodskappies op my foon, en mense moet nie ophou om dit vir my te stuur nie, maar ek dink nie dis gepas om vir my part te besluit wat ek daarmee moet doen nie.  As ek voel ek wil dit vir mense stuur, dan moet dit tog my prerogatief wees en nie omdat ek gedwonge voel deur vrees nie, en beslis ook nie omdat ek my Christenskap deur so 'n aksie wil en moet bewys nie.

Godsdiens is en sal altyd 'n vrye keuse bly, en daarmee saam ook die geloof dat God op die regte tyd vir my en jou die boodskappe, bemoediging en hulp sal gee.  Ek het baie respek vir my eie geloof en ook die geloof van mense om my, maar ek voel nooit dat ek mense gedwonge wil laat voel om dinge soos ek te doen nie.  As dit so was dat daardie boodskappe aanstuur metode gewerk het, sou ek seker al 'n biljoener moes gewees het.  Ek voel egter dat ek nooit ooit ander mense so wil dwing nie, want nerens in die Bybel voel ek dat ek lees dat God sulke dinge van ons vra nie.

Is die les van Christenskap nie tog dat ons nie deur verdienste nie, maar deur genade alleen gered sal word?  Dit is hoekom ek nou nie eintlik my steur aan die boodskappe se lee beloftes van wins of verlies nie.  Vir geen oomblik dink ek dat as ek dit nie aanstuur nie, iets vreeslik my gaan tref nie.  Inteendeel, ek weet dat my redding deur genade alleen is, en nie deur die "forward" of "share" knoppie op my foon te druk nie.

Ek se weer, ek verstaan dat mense met hulle boodskappe die beste intensies het, maar mense moet besef die tipe boodskap wat hulle vir die ontvanger van die boodskap oor God en Christenskap stuur.  Die Bybel leer ons self dat ons uit dankbaarheid doen wat ons glo geloof van my vra, en nie omdat ek iets daardeur kan verdien nie.  Dit is nie 'n ruiltransaksie nie, want dan verstaan jy heeltemal die boodskap van kersfees en die geboorte van Jesus verkeerd.  Jy is reeds gered, God is reeds in jou lewe, sonder om die "forward" en "share" knoppie te druk nie, en laat niemand jou ooit dwing met allerhande vrees-boodskappe nie.

So wonder ek of ons ooit werklik die boodskap van die Bybel ten volle sal verstaan, want die werklike betekenis van genade word volgens my ongelooflik misgekyk en misverstaan.  Mense vra my baie keer wat ek dink oor my persoonlike geloof en hoekom ek 'n Christen is.  En die antwoord is "genade".  Gaan kyk bietjie mooi na al die ander gelowe rondom ons, en natuurlik ook dinge soos die New-Age idees oor die wereld rondom ons.  Geen ander geloof maak werklik voorsiening vir genade nie, beroep hulle dalk op genade, maar in werklikheid gaan dit alles oor verdienste.  Ek doen iets om te verdien dat dit nou met my goed gaan en God vir my alles gee wat my hart begeer, of dat God na my dood vir my sal sorg.  In die New-Age beweging (dis nou al hierdie denke oor die individu en hoe 'n belangrike rol ek in my lewe speel), is en word ek eintlik "God" of deel van die Universe en sodoende nie net die artitek van my eie lewe nie, maar ook die skepper daarvan.  Sonder om veel daarop in te gaan of om te oordeel, maar geen van die denke kom ooit naby genoeg aan die idee van genade nie.

Ons lag soms oor die woorde in die Bybel en ons besef dat mense van daardie tyd nie werklik die kennis gehad het wat ons gehad het nie, maar vandag nog verstaan ons baie moeilik wat God vir ons wil leer in die Bybel, en meer nog in die lewe.  Ek is die laaste mens wat dink dat ek volmaak is, selfs my denke wat ek in hierdie stukke skryf is maar net my spekulasie en denke van dinge.  Ek wil graag glo dat ek saam met my God kan groei en daarom deel ek maar graag wat ek voel.  Maar ek dink ons het nog gladnie eers die oppervlak deurdring in ons denke oor God en godsdiens nie, inteendeel, ek dink soms dat ons met ons verdienste-idee God se beeld en Godwees verskraal.

Miskien moet ons herevalueer hoe ons oor God dink, weereens onsself indink in die Genade, en meer in die genade moet leef.  Selfs Paulus het gesukkel om die gemeentes in sy briewe te leer oor wat genade is, want verdienste is so deel van ons ingesteldheid.  Die gemeente vra vir hom of hulle meer sonde moet doen sodat die genade in hulle lewens kan toeneem.  Ons dink dus, vandag nog, dat Genade steeds iets is wat "verdien" moet word, en geen wonder dat ons dit nie verstaan nie, want ons ervaar nie genade van die mense om ons nie, en ons pas geen genade toe nie.  Ons liefde vir mense om ons is nooit onvoorwaardelik nie, en miskien aan die einde van die dag is dit die rede hoekom ons nie suksesse van ons verhoudings kan maak nie, en ook so sukkel in ons verhouding met God en godsdiensuitlewing.

Miskien is die tyd nou dat jy die genade van God wat jy nie kan verdien nie, en wat met jou "Ge-share" en deur God na jou "Ge-Forward" word moet aanvaar vir wie dit is, en eerder hierdie wonderlike God en Sy liefde in jou lewe moet "forward" en "share" met die mense om jou.

Monday, January 6, 2014

Emosionele Filters

Emosies is seker een van die moeilikste woorde om 'n definisie voor te gee, want niemand weet rerig hoe emosies werk nie.  Sommige kenners dink dit is neurologies van aard, ander weer dink dit is psigies en ander dink dit is fisies, maar niemand kon nog ooit presies vasstel wat gebeur nie.  Om een of ander rede het ons deur die eeue begin dink dat emosies nie "realisties" is nie, maar toetse op ons breingolwe bepaal dat emosies nie in jou "hart" leef nie, maar ook net 'n reaksie is van jou brein op eksterne stimilu, of reaksie op iets wat jy dink.

Jy stap in die bos en die volgende oomblik storm daar 'n leeu op jou af, instinktief is daar 'n emosie van vrees in jou, en jou brein stuur adrenalien na jou spiere.  Dit is 'n "egte" reaksie op stimilu van buite wat jou so laat reageer.  Dit is dalk nie so 'n "egte" aksie soos wanneer jy jou hand in 'n vlam druk en brand nie, maar steeds "eg" in die oomblik, want kom ons wees eerlik, wanneer die leeu op jou afstorm is dit 'n situasie waarin jy mag en moet bang wees.

Die "egtheid" redenasie rondom emosies, word geskoei op die feit dat dieselfde stimuli verskillende mense verskillend laat voel.  Ons dink om hierdie rede dat dit nie "eg" is nie, omdat dit verskil van een persoon tot die volgende en van een situasie na die ander.  Om hierdie rede het mense so klompie jare terug begin praat oor emosionele intellegensie (EQ), wat in kort ons daaraan herinner dat ons tog ons emosies kan klassifiseer in onsself en ons emosies kan beheer.  Een van die interresantste verskynsels is dat ons soms na sekere mense verwys as oor-emosionele mense, en op sekere vlakke veroordelend omdat ons dink dat sulke mense nie betroubaar is nie.  Jy voel jy kan nie op hulle peil trek nie, want hulle oor-emosionaliteit laat ons dink dat jy nie altyd weet wat jy gaan kry in sekere situasies nie.

Emosionele intellegensie leer ons dat emosies hanteerbaar is, en soos alles in die lewe is en moet daar balans wees.  Aan die een kant het jy jou oor-emosionele mense wat van alles 'n drama maak en hulle lewens word bestuur deur hulle emosies.  Alle besluite en optrede word gedoen op grond van hoe hulle daaroor voel, en daarom voel hulle negatiewe emosies so sterk, dat hulle altyd gedryf word om die positiewe uitkoms of gevoel te kies wanneer hulle besluite neem.  Hulle voel hulle emosies so intens dat hulle hele lewe daardeur beinvloed word.  Emosionele intellegensie beteken dat jy jouself moet ken, en elke individu ervaar sy of haar emosies verskillend, maar soos enige situasie kan die balans in jouself net kom uit die eerlikheid oor jouself en hoe jy emosies ervaar.

Aan die ander kant van die skaal kry ons weer diegene wat ons as emosioneel stomp sal klassifiseer.  Dit is mense wat ons dink kan funksioneer sonder om emosionele reaksie te toon op stimulus.  Soms dink ons aan sulke mense in sielkunde as psigopate wat aan een of ander psigose ly.  Interresant is dat sulke mense, sonder om sielkundig te klink, net so buite balans kan wees.  Ek het al baie mense gesien wat so emosioneel stomp voorkom, maar in werklikheid kan niemand wegkom van emosies nie, en al wat hulle doen is om hulle emosies te onderdruk.  Elke emosie word onderdruk en uitgemaak as onrealisties en het daarom nie bestaansreg in hulle lewens nie.  Uit my ondervinding is hierdie uiterste net so gevaarlik, want jy weet net so min wat hulle reaksie gaan wees, en wanneer hierdie mense op breekpunt kom, dan is hulle net so min in beheer van hulle emosies, met katastrofiese gevolge.

Omdat emosies deel van menswees is, het jy nie 'n "keuse" of jy emosies wil of nie wil he nie.  Dit gaan eintlik meer oor die manier wat jy met jou emosies omgaan.  Stimilu van buite gaan altyd dieselfde wees, maar jy kan "filters" inbou oor wat jy daarmee gaan maak.  Meeste van ons het sekere emosionele response aangeleer deur ons ondervinding uit die verlede, en daarom is my emosionele respons op sekere stimilu dieselfde.  Maar dieselfde stimuli kan by ander mense 'n ander emosie of respons bring, en daarom is my emosionele reaksie op sekere dinge veranderbaar. 

Maar die situasie rondom emosies is nie so eenvoudig soos net om op te staan en te besluit dinge gaan anders wees nie.  Soos ons weet is daar soveel dinge wat gelyktydig 'n rol in mense se lewens speel, ook dinge soos gene, jou fisiese lewe, hoe jou brein reageer en hoe neurone en ander klein koppelstukkies mekaar beinvloed en ook dinge soos hoe jy geleer is van kleins af om stress en impulse te hanteer.  Ons praat maklik van gene en dat jy soos jou familie lyk, maar ons erf baie meer van hulle as net groot ore, studies het ons gewys dat dinge soos depressie ook in families saam voorkom en daar 'n goue lyn deur geslagte loop.  Ons dink soms dis gene, maar soms ook die aangeleerde gedrag wat ons saam met ons dra van hoe ons grootgeword het.  As jy in 'n lewe leef saam met mense wat altyd positief is, uitdagings maklik aanpak en met entoesiasme leef, leer jy eintlik by hulle HOE om met emosies om te gaan.

Verder is daar ook ander dinge wat in ons lewens gebeur wat ons groei of degenerasie beinvloed, soos ook my eie lewensuitkyk.  As ek 'n positiewe uitsien mens is, word my aksies en vibrasies positief, en kan ek my brein en lewe regenereer om nuwe reaksies te laat plaasvind.  Studies oor depressie is van kardinale belang, want dit wil voorkom asof mense, deur hulle depressie, degenereer en die effek op hulle lewens sneeubal.  So, jy kan met jou ingesteldheid jou lewe verander, en die ketting breek van gene wat dalk op jou invloed het, sodat die sonde van die vadere jou nie erwe bly nie.

Wetenskaplikes het nou ook al die vermoe om te gaan kyk na breinfunksies, en het ook al vordering gemaak om te bepaal dat in depressiewe mense oor tyd daar sekere dele van die brein is wat gemiddeld kleiner is as die norm.  So, dit beteken ook dat depressiewe mense nie net siektes en fisiese probleme aantrek van 'n wolk daar buite nie, maar dit het direkte fisiese uitwerkings op ons liggame.

Dit is fassinerend vir my, saam met breinfunksies, dat mense se emosionele toestand reageer op chemiese middels.  Dinge soos anti-depressie medikasie, dieet, alkohol en dwelms kan jou "mood" verander.  Of dit nou is dat dit emosies onderdruk of wat dit doen is nie belangrik nie, maar die effek dat chemie jou emosionele welstand beinvloed is ongelooflik interresant.  Die probleem is soms hoe om te kan bepaal wat die regte chemiese balans in jou liggaam behoort te wees, want daar is soveel faktore wat ons ook nie werklik kan meet nie.

Net soos elke mens se vingerafdruk verskil, so verskil ons emosies en die manier wat ons na die lewe kyk, optree en natuurlik hoe ons op stimuli reageer.  Wetenskap kan eenvoudig nie vir jou 'n bloudruk opstel van presies wie en wat jy is en voorspellings waag nie, dit kan net spekuleer.  As dit moontlik was, sou ons by geboorte met 'n handboek uitgekom het wat ons ouers en mense sou help om ons stap vir stap te verstaan en groot te maak.  Maar ongelukkig kan nie alles bepaal word met 'n breinskandering nie, en selfs al kan hulle sekere dinge bepaal, is die veranderlikes te groot dat daar ooit werklik 100% in diagnose korrek kan wees in behandeling.

Aan die een kant is dit goeie nuus, want dit beteken dat jy nie 'n robot is nie.  Dit beteken ook dat daar elke liewe dag, met al die faktore, 'n nuwe bloudruk van wie jy as mens is ontstaan.  Vir sommige mense is dit hartseer nuus, want dit beteken hulle formule wat gister in 'n situasie sin gemaak het, nie nou hier van toepassing meer is nie.  Dalk is dit wat mense so depressief maak, want as jy soos op 'n snelweg skielik doodstil gaan staan, gaan iemand op 'n stadium in jou vasjaag, want die lewe stroom vorentoe.  Hartseer ook is dat as jy langs die pad gaan staan, mense ongelukkig so besig is met hulle eie dinge, dat hulle eenvoudig nie die tyd of moed of lus het om by jou te stop en stil te staan nie. 

Maar soos aan die begin genoem, elke mens reageer op 'n sekere manier op stimuli, en dit sal basies altyd dieselfde bly.  Wat jy eintlik moet besef is dat jou emosies "eg" is, en weet jy wat, God het emosies vir jou gegee as 'n gawe.  Hoe erg sou die lewe gewees het as jy eenvoudig nooit plesier gevoel het nie, nooit lief gehad het nie?  Wat sou dit lewe gewees het as jy nie die emosie van telleurstelling deurgegaan het nie?  Hoeveel stories van sukses word vertel waar mense oor en oor misluk het, totdat hulle een dag die regte resep ontdek het?  Wat ek wel vind by mense is dat hulle dink dat hulle hulle emosies moet "onderdruk" of wegpraat.  Ek dink dat as jy nie jou emosies verstaan en aanvaar nie, jy dit nooit in balans kan hanteer nie.  Mense onderdruk hoe hulle voel, en kort voor lank sit hulle met 'n hele tas vol klippe wat hulle met hulle saamsleep, en dan word daardie "issues" dit probleme van ander mense in jou lewe. 

Soms sien jy ook dat mense wat hulle emosies nie kan hanteer nie, deur oor-emosionele uitbarstings of uitblokkering, vasgevang voel in hulle lewens.  Soos jy nou terugkom van die vakansie is daar hope en hope vuil wasgoed, en nou word dit een groot stryd en werk om dit te was.  As jy elke dag 'n klein bondeltjie was en bere, word dit mos 'n eenvoudiger werkie im te doen.  Emosies gaan deel wees van jou lewe, en hoe jy voel het te make met wat in jou lewe gebeur.  Ek was die kersfees nie by my kinders nie, en dit sou onnatuurlik van my gewees het om nie emosioneel hartseer te voel nie.  En dit is ook een belangrike antwoord rondom emosies, nie net dat dit "eg" is nie, maar dat dit TOELAATBAAR is.  Soms dink ons dat emosies sommer net geite en giere is wat jy sommer net moet wegpraat en wegdink.  Ek onthou hoe iemand een keer vir my gese het dat ek myself net moet regruk toe ek depressief gevoel het, net om te besef dat ek eerder wil voel, as om nooit te voel nie.

Dalk ook is die emosie daar, soos die leeu in die veld, om jou wakker te laat skrik, bietjie vuur onder jou agterstewe te maak en te besef waarmee jy besig is.  Dalk is jou emosie die spieel wat jou wys waar jy in die lewe is, en die alarmklok wat jou laat besef dat as jy aanhou om te handel soos jy handel, jou spieel en emosies nooit anders gaan wees nie.  Dalk moet jy ook tot die besef kom dat jy nie beheer het oor die stimuli van buite nie, maar jy het beheer oor hoe jy daaroor gaan voel en hoe jy dit gaan hanteer.  Soms word ons desperaat omdat omstandighede nie verander nie, en verwag ons van almal om ons om te verander, net om weer te besef dat mense hulleself is en op hulle manier optree. 

Maar nog een belangrike deel van emosies, alhoewel jy dit mag voel (en daarmee saam die goeie reg het om daarmee te maak wat jy wil), is dit jou emosies en mag jy dit nie iemand anders se probleem maak nie.  Jou enigste verantwoordelikheid is jyself en jou lewe en jou emosies.  Soms laai ons ons emosies ook op ander af, en besef nie dat hulle nie weet wat om daarmee te maak nie.  Hulle het genoeg in hulle daaglikse lewe, om nie nog met al my issues ook te sit nie.  Hulle het nie die ervarings gehad wat ek gehad het nie, en weet dus nooit regtig hoe ek voel nie.

Alhoewel emosies "eg" is, is dit ook op dieselfde tyd "veranderbaar".  Jy het ook nodig om te verstaan dat jy jou emosionele reaksie op stimuli kan aanpas, jy het nie nodig om dit uit te blok nie, maar jy kan dit anders hanteer.  Ons dink dat dit makliker is om omstandighede om ons te verander, nuwe werk, nuwe huweliksmaat, nuwe vriende of nuwe stad om in te gaan bly, net om weer te vind dat daar altyd stimuli is, ek nie werklik kan beheer wat mense met my gaan doen nie.  Snaaks genoeg, mense wat hulle omstandighede oor en oor verander, net weer tot die gevolgtrekking kom dat hulle weer en weer situasies kry wat hulle dieselfde laat voel.

Kom ook tot die besef dat jy 'n magtige brein tot jou beskikking het en dat jy kan verander.  Die wereld skuld jou niks nie, en alhoewel jy aanpassings kan maak, jy nie jouself as die middelpunt van alles moet sien en verwag dat alles en almal om jou moet verander om jou gelukkig te maak nie.  Ons dink dit is die maklikste uitweg om te dink jy en jou optrede is soos die rots van Gibraltar wat onveranderbaar is.  Mense wat so dink, kom ook op 'n punt waar alles en almal hulle begin vermy, want op die snelweg van die lewe wat teen 'n hoe spoed beweeg, swenk jy uit vir stilstaande voertuie.  Dit beteken nie dat jy nie mag standpunt inneem nie, natuurlik mag jy, maar gaan ry eerder in die linkerbaan stadig as om te stagneer.

Emosionele intelligensie gaan nie net oor om te verstaan wat jy voel nie, maar veral om in beheer te wees van jou emosies.  Miskien is hierdie jaar jou jaar om verantwoordelikheid vir jou emosies te aanvaar, filters in te bou in hoe jy reageer en voel, en daarom ook 'n kalm en bedaarde jaar kan ervaar.  Gaan leef jou lewe voluit, ontspan en dalk moet jy nie alles so intens ervaar nie.  Gaan bou jou beste jaar ooit, jy is die argitek van jou eie lewe!