Thursday, March 27, 2014

Ag-Shamepies

Ek dink as julle my skrywes volg, julle redelik sal agterkom dat ek ook maar sukkel met ‘n klomp dinge in my lewe.  Prakties is daar baie uitdagings, maar emosioneel ook, en dan is ek iemand wat nogal baie vrae vra oor die lewe.  Ek lees baie boeke en artikels oor self ontwikkeling of aktualisering.  Wanneer dit kom by godsdiens sal ek myself klassifiseer as iemand wat nogal sterk in God glo, maar sekere vrae vra oor die manier hoe ons as mense daardie geloof uitleef.  In daardie sin sukkel ek nogal met georganiseerde godsdiens soos wat ons dit in die algemeen in kerke vind, veral rondom die feit dat ek glo dat godsdiens ‘n individuele ervaring is.  Ek het gekwalifiseer as ‘n dominee in die NG Kerk en self gepraktiseer as ‘n dominee in ‘n baie dinamiese gemeente in Pretoria.

Ek het ook pastoraat toegepas as dominee, alhoewel ek moet erken dat ek 24 jaar oud was, en dalk nie al die ondervinding gehad het om dit korrek te doen nie.  Ek het sielkundige agtergrond vanuit my studies en daarom het ek probeer om mense die antwoorde te bied wat hulle gesoek het.  Ek dink, uit my huislike agtergrond, en as persoon, was ek nooit ‘n A-tipe persoon nie.  Ek is steeds iemand wat altyd in alle omstandighede wat mense in verkeer, vrede probeer maak.  Dalk is my ingesteldheid altyd dat ons oor-emosioneel reageer op situasies.  Verseker verstaan ek oor-emosionaliteit baie goed, want ek is en kan soms ook ‘n drama-queen wees wat heftig reageer.

Soos ek hierdie storie vir julle vertel, besef ‘n mens dat elkeen van ons ook maar ons eie stories het.  Ons weet elkeen waar ons vandaan kom, en het ook ‘n opsomming van wie ons is of wat ons persepsie van onsself is.  Ek gebruik die woord “shamepies” met ongelooflike respek teenoor mense om my, want ons leer mos dat ‘n sagte woord die grimmigheid afkeer.  Ek gebruik hierdie woord omdat ek dink dat ons onsself vreeslik jammer kry in situasies, veral as ons in ‘n hoek gedryf word waaroor ons soms nie beheer het nie.  Ons leer in sielkunde dat mense hulle stories moet vertel, en dat mense hulle eie pad moet vind in hulle storie sodat hulle dit kan herrangskik om vir hulle hoop vir die toekoms te gee.

Maar hoe doen ‘n mens dit?  Hoe maak ‘n mens met jou baggasie en jou jannie jammer houding? 

Ons leef in ‘n wereld waar dit klink asof daar slegs een persoonlikheidstipe is wat “aanvaarbaar” is.  Dit is asof die wereld en selfhelpboeke ons leer om A-tipe persone te wees om erens in die lewe te kan kom.  Daardie ampere idee van “go big or go home” scenario, waar daar net plek vir die kampioene van industrie is.  Daardie ouens wat ons van in boeke lees om net dinge te doen.  Daardie tipe van mense wat in besigheid na opgekyk word, die sporthelde, en ook mense soos Oscar Pistorius wat te midde van alles lyk asof hulle al die negatiewe wat na hulle kom oorkom.  Dit word aan ons geleer dat om ons probleme te oorkom, ons onsself met ‘n wonderwerk moet regruk en aan ons eie skoenveters moet optel.  Soos ‘n ou dominee in my lewe een keer vir iemand met depressie gese het:  “Ruk jouself reg, kom nou, hou op en kom reg”.  Dis presies wat ons dink en hoe ons wil en moet doen.

Oor die laaste paar weke het ek die voorreg gehad om na 2 oulike preke te luister.  Die eerste gaan oor Jesus en Sy manier van hoe hy met mense en godsdiens omgegaan het om ons ‘n nuwe manier te leer.  Die Fariseers en Skrifgeleerdes was so vasgevang in hulle “regte” manier van doen.  Die Jode om Hom het verwag die Messias moet een van daardie A-tipe persone wees wat maak en breek en soos ‘n wafferse generaal opstaan en links en regs oorwinning vir sy mense te bring.  Helaas, Jesus was totaal anders, “soft spoken” en liefdevol.  Hy het nie veroordeel nie, inteendeel met ‘n sagte woord mense gewys hoe om op ‘n nuwe manier te kan leef.  Hy het met sagtheid en met deernis meer uitgerig as al die generaals in die geskiedenis van die wereld.  Wat jou denke ookal oor Christenskap is, maak nie saak nie, maar een ding wat jy nie oor kan stry nie is WAT Jesus ons kom leer het oor die lewe, oor God en oor liefde.  Veral in hierdie oogpunt, leer ons dalk meer uit aanvaarding en liefde as uit drama, baklei en oorlog.  So, in jou lewe, dalk is jou uitdaging nie so kwaai om op te staan en hierdie wonderlike tipe-a persoonlikheid oplossing vir jou lewe te soek nie, want dit is dalk hoekom jy jouself met ag shamepies vul, want jou manier om jou probleem op te los werk nie.

In die ander preek oor die donkerkant van Abel Pienaar, maak hy die standpunt dat elkeen ‘n ligte en donker kant het.  Ons dink ons oplossing is om ons donker kant af te wys en net in die lig te leef.  Hy maak ‘n interresante punt dat jy ‘n volledige mens is, lig en donker, en dat jy nie van jou skaduwee kan weghardloop nie.  Jy is wie jy is, en hoe vinniger jy aanvaar wie en wat jy is, hoe vinniger gaan jy kan leef.  Voel jy daardie gevoel in jou wat nou vir jouself se:  “Wat?”.  Ons is mos grootgemaak om dit wat nie lig is nie te beveg en onder die mat in te vee.  Ons is mos geleer dat om gelukkig te wees gaan oor om jou donker te oorwin en lig te kan leef.  Regtig?  Hoe werk dit vir jou uit op die stadium in jou lewe?  Nou hoor ek weer dat jy dink dat dit nou maar weer een of ander “liewe heksie” verskoning van die nuwe spiritualiteit is om soos in ‘n “hippie-bestaan” te leef. 

Dalk is dit hoekom ons onsself so jammer kry, want ons wereld gaan oor “sukses”.  Ons dink mos nie dat sagte en emosionele mense “suksesvol” is nie, want hulle leef in ‘n droomwereld.  Mense wat so leef en dink is mos eintlik onrealisties, want jy weet nie in watter lewe jy leef nie.  Jy dink dat om te maak en breek die manier is om te leef.  Soms wonder ek dan, as ek om my kyk, hierdie tipe “champions of industry” en hulle huwelike, hulle kinders en hulle verhoudings, hoe lyk dit?  Die Oscar Pistorius saak het dit weer vir my gewys, waar ons besef dat almal sukkel met dieselfde dinge in hulle lewens, vrees, hartseer, spanning, krisis en liefde.  Dalk kyk ons op na hulle oor wat hulle “oorwin” het, maar soms word dit waarvoor jy bekendheid verwerf het, net weer ‘n nuwe skadukant, ‘n nuwe krisis en nuwe probleme.  Mense wil beken word, sodat hulle herken kan word en iets maak van hulle lewens, net om weer soos kluisenaars en met brille en maskers weg te kruip vir die fotograwe. 

Wat dit ons leer is dat niks ooit net lig is nie.  Dit leer ons dat as ek een “gestremdheid” oorwin, dit niks wegneem van my gestremdheid nie.  Ek kry myself jammer, maar daar sal altyd ietsie wees vir my om oor ag-shamepies te kan pleeg.  Soms soek ons onmiddelike oplossing vir my ag-shamepies, wat soms skep ek net meer en meer monsters wat beveg moet word.  Dis amper soos in die Hobbit, na elke uitdaging is daar net nog ‘n draak, nog ‘n vyand, nog ‘n donkerte om deur te kom. 

Die probleem van die lewe is nie dat ek in ‘n droomwereld leef nie, die grootste onrealisme is mense wat dink dat daar een oplossing is, raak ontslae van dit wat jou pla en kap dit af, net om weer te besef dit bring nuwe ag-shamepies.  Jammer om jou teleur te stel, maar soeke net na lig is nie die antwoord nie.  Ek sien so baie mense wat dink dat as hulle net dit of dat kan verander, hulle gelukkig gaan wees.  As ek net van my vrou wat kla en kerm kan ontslae raak, gaan ek gelukkig wees.  My man se die en daai, as ek nou net geskei is, dan gaan my lewe werk.  As ek nou net ‘n ander werk kan kry, dan gaan alles beter wees, of daardie motor ry en ontslae raak van my ou krok, dan gaan ek die lewe kan geniet.  Ek vat niks weg van die feit dat mense in moeilike omstandighede leef en dat daar soms drastiese stappe geneem moet word nie, verseker.

In sielkunde sien ons mense wat van een verhouding na die volgende spring, net om ongelukkig te wees in elkeen van daardie verhoudings en dan uitsprake maak soos:  “Geen verhouding werk nie, mans is so en so, of vrouens is dit en dat”.  Een ding wat ons vergeet is dat daar deur jou lewe en al jou verhoudings een gemene deler is, JY.  Wanneer ons nuwe verhoudings begin, is dit mos altyd maanskyn en rose, maar deur tyd begin ons besef en verstaan van mense se donkerkante.  Dit word soms so erg dat ons selfs oor die manier hoe iemand hulle tjoppies eet ge-irriteerd raak.  Dit is mos so, hoe meer jy op iets fokus, hoe erger en hoe meer word dit.  Soos jy met ander doen, doen jy tog ook met jouself in die ergste vlak.  Gister besef ek toe net weer dat mense so maklik in hulle ag-shamepies dink dat hulle so beinvloed word deur dit wat buite hulle gebeur en dat hulle voel ander se skadukante hulle skadukante erger maak. 

Die uitdaging kom nooit van buite nie, maar van binne.  Ek het soveel keer daaroor geskryf dat verandering van binne kom.  Twee mense leef in dieselfde situasie, maar een is gelukkig daarmee, ander een nie.  So, is die situasie die invloed, of is die twee mense se uitkyk daarop die antwoord.  Ok, so, jou idee oor dinge beinvloed of jy ag-shamepies voel of nie.  ‘n Verdere ding wat ons ag-shamepies beinvloed is tyd.  Kan jy onthou hoe jy gevoel het op skool in matriek die dag voor jou wiskunde eindvraestel.  So, jou ag-shamepies gevoelens is soms in die oomblik vir jou erg, maar met tyd word die gevoel anders.  Beteken dit dan eintlik dat dit nie werklik eg is nie?  Beslis nie, dit is dalk met ervaring en loop van tyd wat ons besef dat dit nooit so ernstig was as wat ons gedink het nie.

Ek is nou al in my lewe deur ‘n hele paar traumatiese ervarings, een werklike egskeiding en een semi-egskeiding waar ek van my kinders eintlik geskei is in omstandighede van verblyf.  In daardie oomblikke, daardie alleen afloop in die gang sonder daardie kinderstemmetjies, voel dit asof jou hart uit jou bors geruk is.  Kan ek eerlik wees, daardie twee kere wat ek moes groet het hoofletter ag-shamepies vir my gewees.  Jy kry jouself so jammer, en jy verwyt jouself vir wat gebeur het.  Baie van ons het sulke oomblikke, waarin en waaroor jy voel jy geen beheer het nie.  Hartverskeurende tye van verwerp, van pyn en van hopeloosheid.  Een ding het ek geleer oor tyd en my ag-shamepies, en dit is dat jy ‘n paar dinge kan doen.  Een is, met tyd voel dit beter, maar soos een van my kollegas wat se seun selfmoord gepleeg het my geleer het, soms is daar dinge wat jy vrede mee moet maak dat jy dit nooit kan verander nie, maar net leer om daarmee saam te leef.  Dus, die ag-shamepies is, soos jou skaduwee deel van jou lewe, vat dit, erken dit, en met tyd leer jy om daarmee saam te leef. 

Ongelukkig kan jy nie agter jou ag-shamepies wegkruip nie, want alhoewel ander vir jou mag omgee en raad gee, is jy die een wat met daardie gevoelens leef.  In dieselfde asem het ek geleer dat niemand werklik ooit vir jou ag-shamepies omgee nie.  Die wereld daar buite verwag van jou om die harde a-tipe generaal te wees wat elke dag net veg en oorlog maak teen die skadukant.  Maar net omdat die wereld so is, beteken nie die wereld is reg nie.  Wat die wereld en mense om ons van ons verwag van hoe om met pyn om te gaan is, om eerlik te wees, miskien die oorsaak hoekom die wereld in die toestand is wat hy is.  Die sterkste met die mag van persoonlikheid, geld en kennis word op trone geplaas, net om weer die wat nie so sterk is nie te vertrap en te verwoes.  Die grootste vraag wat ek altyd vra oor die “normatiese” manier van doen in die wereld en in mense is:  “Kom ons kyk na die uitkoms daarvan, en kom ons toets dit rondom geluk”.  Sonder twyfel, eintlik kan ons niks van die norm in die wereld neem nie, want snaaks genoeg, dis resepte wat nie werk nie.  Net omdat jy in die koelte staan, beteken nie dat jou skaduwee weg is nie, dit is net nie sigbaar nie. 

So, jou ag-shamepies, wat dit ookal is gaan altyd deel van jou lewe wees, dit gaan nie weggaan nie, dit maak jou wie jy is.  Jammer om jou te se, maar dit sal nooit weggaan nie, bo-op of onder die mat, dit is deel van wie jy is.  Hoe vinniger jy jou “lot” gaan aanvaar, hoe vinniger gaan jy leer om daarmee saam te leef.  Jammer om te se, maar niemand kan dit van jou af wegneem nie, die beker gaan nie by jou verbygaan nie, al pas jy watter teorie ookal toe, die wereld en mense om jou sal jou kruisig daaroor.  Jy sal nooit werklik “genoeg” wees nie, jy sal nooit “verstaan” word nie, so moenie daarna soek nie.  Wees wie jy is, met jou ag=shamepies en jou sertifikate teen die muur.  Soms moet jy aanvaar, soms moet jy ontspan, soms moet jy die leisels van die lewe laat gaan en die perd alleen laat hardloop huistoe.  As jy ‘n perd se leisels die hele tyd styf hou, gaan die perd nerens heen gaan nie.  Jy kan die perd so probeer “inbreek”, maar op die ou einde gaan die seer oopbreek en uitbloei van pyn, rebellie en hartseer.  Jy kan nooit die lewe beheer soos jy wil nie.

In gholf is daar ‘n goeie voorbeeld van die voormalige nommer 1 gholfer, David Duval.  Tegnies het hy probeer om al meer en meer beheer oor sy swaai en spel te wees, soveel so dat hy op die ou einde sy posisie as nommer een verloor het.  Sy spel het so agteruit gegaan dat hy op die ou einde gladnie meer op die toer kon speel nie.  Eintlik het sy “quest for zero defect” en sy obsessie oor beheer van die spel, eintlik nog ‘n groter ag=shamepies in sy lewe veroorsaak. 

Miskien is vandag die dag wat jy jouself laat gaan, en besef dat jy volledig jy is, met jou ag-shamepies.  Dalk moet jy ophou probeer om die beste te wees, en begin om jy te wees.  Miskien moet jy ophou om perfek te probeer wees of dit te verwag van mense om jou, maar in besonder jouself.  Laat gaan, want dalk is dit dan wanneer jy die wind in jou hare gaan voel en die genot van die lewe ervaar, te midde van die feit dat daar ag-shamepies was, is of gaan wees.

 

 

 

Wednesday, March 12, 2014

Statistieke

Ek is nogal ‘n groot waaier (fan) van statistiek en hoe mense dit soms gebruik of misbruik om hulle punt te bewys.  Op skool het ek aan ‘n redenaars deelgeneem, en een van my standpunte teen my opponent was, wanneer hulle statistiek gebruik, om te se dat hospitale die gevaarlikste plek op aarde is, want meeste mense sterf in hospitale. 

Maar, statistieke kan nogal baie vir ons vertel, al is dit nie ‘n eksakte wetenskap om dinge te bewys nie, is dit soms ‘n aanduiding en rigtingwysers vir verdere ondersoek.  Ek dink dit is wonderlik om jou eie statistieke te “trek” op jou eie lewe en sodoende ‘n prentjie te teken van hoe jou lewe en keuses loop.  Aan die een kant is dit belangrik, want dit kan wys op die tipe tendense wat jy oor en oor in jou lewe toepas.  Dit maak interresante leeswerk aan die een kant, maar aan die ander kant kan jy ook maklik uit jou statistieke negatiewe inligting trek.  Jy kan soms uit jou statistieke trek dat jy nie goed genoeg is nie, of ‘n mislukkiing is.  Partykeer kan jou statistieke vir jou ook ‘n valse en skewe beeld van jouself gee, soos in die voorbeeld van hospitale. 

Ek wil soms lag vir my kinders wat, veral wanneer hulle in toetse sleg gedoen het, altyd die klasgemiddeld aanhaal as ‘n verwysingspunt.  My ma is nogal streng met my gewees, in soverre sy, wanneer ek klasgemiddeld aangehaal het, altyd gese het dat ek my nie teen ander mense moet meet nie, maar eerder teen my eie potensiaal.  Ek het geleer, en ek is dankbaar daaroor, dat ek dinge in die lewe altyd in konteks moet sien.  Soos met statistiek, hang die ondersoeker se uitslae altyd af van wat hulle wil bewys en wat hulle na soek.  Dit is amper soos die uitdrukking dat as jy ‘n stok soek om ‘n hond mee te slaan, is daar altyd een byderhand.  Hoe jy ookal probeer, geen statistiek is ooit sonder konteks nie, selfs die sensus fokus op sekere informasie wat jy insamel.

Selfs wanneer ek krieket kyk, het hulle al daardie oulike statistiese informasie oor ranglyste om mense aan te meet.  Jacques Kallis is ‘n goeie voorbeeld, sy statistieke is ongelooflik, maar statistieke bring altyd vrae.  Vrae word gevra of hy beter was as Sir Donald Bradman of hoe vergelyk hy met ander “all rounders”.  Statistiek is net so goed as wat jy wil bewys, en aan die ander kant waaraan jy dit wil meet.

Oor die laaste klompie maande is ek baie gekonfronteer met mense wat in huwelike en verhoudings is waarin hulle ongelukkig is.  Meer nog, ek het gesien dat mense al meer en meer ander mense “judge” om sodoende hulle eie keuses en optredes te verantwoord.  Ons soek altyd bewyse en waarborge vir die manier wat ons optree.  Dit is soms vir my hartseer, want dit voel vir my asof ons “manier” waarop ons die lewe basseer totaal verkeerd is.  Ons voel beter oor onsself wanneer ons bewyse kan kry vir ons optrede.  Ons soek mense, wat in ons oe, beter statisties deel van ons bewyslas is.  Ons voel ook beter oor onsself, aan die ander kant, wanneer ons iemand kry wat ons beter “rank” as ander mense.  Konstant is ons besig met hierdie speletjie om te bepaal wie waar op daardie ranglys is, om sodoende te weet wie beter en wie slegter is.  Dalk is hierdie “oordeel” so deel van ons lewe, maar ook die ondergang van ons eie vermoe om te kan leef.

Bestaan die lewe daaruit?  Is om te leef die heeltyd gekoppel aan meet en pas?  Is ons hele bestaan gemik daarop om geweeg te word om te bepaal of ons goed genoeg is om hier te wees?  Dit is wat vir my so wonderlik is om ‘n konsep in die Nuwe Testament van die Bybel te lees, naamlik Genade.  Genade beteken dat God vir my sekere talente gegee het, saam met die lewe, en dat Hy graag sal wil sien dat ek dit uitleef.  Maar wat God se genade so ongelooflik maak is, dat Hy egter nooit my toets daaroor nie.  God het nie ‘n ranglys van wie Sy blou-oog en uitgesoekte kinders is en dat niemand anders saakmaak nie.  In God se oe kry ons almal goue medaljes, soos jy ook graag vir jou eie kinders wil doen.

Ek sien so baie mense om my wat daagliks dinge op facebook sit van hoe groot hulle in hulle geloof is, maar daagliks oordeel.  Het die Bybel ons nie ook geleer dat jy met dieselfde oordeel geoordeel gaan word as waarmee jy oordeel nie?  En is dit grootste oordeel nie die teenoorgestelde, dat ons so hard op onsself is en onsself oordeel om perfek te wees, en dan die mense om ons oordeel omdat hulle nie ook perfek is nie?  Jesus het in sy leeftyd standpunt ingeneem oor wat reg en verkeerd is, beslis, maar in dieselfde asem mense in sy binnekring ingenooi wat statisties in die samelewing oordeel verdien het.  Jesus het ons laat verstaan dat daar ‘n ander manier van leef behoort te wees. 

Miskien voel ek persoonlik oor al die veroordeling wat ek so baie in my lewe gevoel het, maar besef dat dit dalk ons uitdaging as mensdom is, om ontslae te raak van ons self veroordeling en veroordeling van ander mense ontslae te raak.  Menslike, en daarmee saam ons “ou” menswees soos in die Bybel van sprake, loop alles saam met die hele idee van mense kruisig.  Daar sal altyd ‘n rede wees hoekom jy iemand om jou kan kruisig, en dit is dalk hoekom Jesus se kruisiging so ‘n goeie voorbeeld is.  Die kultiese leiers en ook die Romeinse regering van die tyd het Jesus gesien as ‘n vyand, iemand wat hulle manier van bestaan in die wiele kan ry.  Weereens ‘n ego ding, waar dit gaan oor mag.  Ons wil in beheer van ons eie lewens wees en elke mens wat ons lewensbestaan in die wiele probeer ry, kruisig ons.

Ons kruisig ons kinders, kleinkinders, huweliksmaats, kollegas, ouers, grootouers, presies op die oomblik wat hulle ons “sogenaamde” bestaan probeer inperk.  Ons is soms so basies in ons bestaan, soos ‘n leeu wat in ‘n hoek vasgedruk word, sonder om te verstaan dat ons eintlik nie moet oordeel nie maar moet leer.  Sou almal wat om Jesus se kruis gestaan het eintlik besef het WAT Jesus se en wat hy leer, dink net aan die konsekwensies van so ‘n besluit.  Sou die wereld nie ‘n ander plek gewees het nie?  Ons skeur mekaar elke dag in stukkies met ons kruisbevele, en ons vergeet so maklik ons roeping van liefde.

Ek kan elke dag honderde mense opnoem wat my in my lewe skade aangedoen het, my uitmekaar geskeur het.  Ek kan myself elke dag vreeslik jammer kry vir die onreg wat aan my gedoen word.  En wat gaan dit my help?   Ek was ook in posisies waar ek gedink het ek wil mense verag en hulle laat toesluit in die diepste hartseer wat ek dink hulle verdien, maar wat sal die punt wees?  Al wat oordeel op daardie vlak bring is die verstaan dat dit oor my en my ego gaan, hoe jy dit ookal wil vertolk.  Niks gaan werklik oor jou nie, elke mens doen in die wereld net hulle bes, en in die woorde van Jesus, “vergewe hulle, want hulle weet nie wat hulle doen nie”. 

Dalk in die statistiek van jou lewe voldoen mense nooit aan jou vereistes nie.  Dalk is die somtotaal van jou uitkoms negatief, of positief, ek hoop.  Een ding is waar, en dit sal altyd so wees, elke stukkie statistiek en som wat jy maak is subjektief.  As jy iets soek om te bewys, sal jy statistiek kan kry om dit te bewys.  Dit is dalk meer hoe die “law of attraction” werk, dat ons skep, maar meer nog KRY wat jy voor soek in die lewe.  As jy soek na mooi in jou lewe, gaan jy dit kry, en as jy glo dat iets of iemand sleg is, gaan jy presies die slegte kan kry in mense. 

Die hele wereld is vasgevang in die Oscar Pistorius hofsaak, en dit is heerlik om te luister hoe die verdediging en die staat fokus op spesifieke details in die getuies se getuienis.  Hulle soek na sekere woorde, of lok die getuies uit om sekere dinge te kan se.  Soms klink dit asof vrae oor en oor gevra word om statisties genoeg informasie op die regte manier saam te kry om ‘n konklusie te kan maak.  Die vraag wat ek jou vandag vra is:  “Wat is die vrae wat jy vra van jouself en die mense om jou?” Onthou nou, jy kan elke dag kies aan watter kant van die oordeel jy wil staan, Nel se kant van die staat om skuld te probeer “bewys” of aan Roux se kant om die onskuld te soek.  Elke oomblik van jou lewe is jy in die posisie om te kan kies “WAT” jy in die lewe beantwoord soek.

Dalk moet jy bietjie vandag die vraag vra oor watter tipe vrae jy vra, van jouself, van die mense om jou en jou wereld.  Dalk moet jy vrae stel aan jouself wat jy wil bewys, jou motief,  met die statistieke wat jy insamel, want daarin le dalk groter antwoorde as in die antwoorde op die vrae wat jy vra!

 

Tuesday, March 4, 2014

Skep, dit reen!

Vanoggend het ek ‘n gesprek met iemand wat werklik weer my oe oopgemaak het vir hoe ondankbaar ons baie keer is oor wat ons het.   Sy is 19, beide haar ouers is dood, sy is wit, geen heenkome, geen mense om haar wat haar kan ondersteun nie.  Sy glimlag, sy probeer en al is haar lewe nie perfek nie, maak sy die beste daarvan.

Ons lees graag die biografiee van bekende en suksesvolle mense en kyk op na hulle prestasies.  Dit is wonderlik want dit trek ons en motiveer ons.  Gisteraand met die Oscars, nie die hofsaak nie, het Matthew Mcconaughey die Oscar gewen vir beste akteur.  Sy toespraak was een van die bestes wat ek nog ooit gehoor het.  Hy vertel dat toe hy jonk was, iemand vir hom gevra het wie sy rolmodel is, en hy het geantwoord:  “Me in 10 years”.  Toe hy 25 is vra dieselfde persoon vir hom of hy toe bereik het wat hy wou, en hy antwoord dat hy nog nie bereik het wat hy wou nie, maar hy kyk op na homself oor 10 jaar.  Ons kyk na mense, ja, maar eintlik is ons doelwit elke dag om te groei na die mens toe wat ons weet ons potensiaal het om te bereik.

Soms, sonder om werklik neer te kyk op mense, is dit soms belangrik om ook af te kyk na ander mense en hulle omstandighede, en sodoende besef ons hoe ver ons gekom het, wat ons alles het om voor dankbaar te wees.  Gisteraand is daardie meisie gered deur mense wat vir haar ‘n warm en droee slaapplek gegee het.  Wat sou jy ingesteldheid teenoor die lewe gewees het as jy in haar skoene was? 

Mcconaughey se toespraak was werklik inspirerend, maar in dieselfde asem het hy natuurlik ook dankbaarheid uitgespreek teenoor sy ma wat hom en sy boeties sekere waarhede geleer het, waarvan die belangrikste is om hulleself te respekteer en te besef watter tipe mense hulle is.  Alleen dan, kan jy ander mense respekteer.  Hy was so dankbaar vir wie en wat hy is, en het almal om hom die krediet daarvoor gegee. 

As jy vandag so bietjie stil sit en dink, en hoewel ons se dat ons nie onsself ooit met ander moet vergelyk nie, kyk om jou heen.  Kyk na die ou swartman wat papnat in die reen by die motorhawe soek na ‘n ietsie om te eet.  Dink aan al die mense wat nie eers ‘n broodjie het om te eet nie.  Kindertjies wat kilometers in die reen kaalvoet loop skooltoe.  Skielik dan is jou pa se ou kar wat met cable ties aanmekaar gehou word vir jou soos ‘n Bugatti.  Dink aan die mense wat in ‘n sinkhuisie bly en 3 uur moet opstaan en hulleself regmaak om vir R2000 per maand jou huis te kom skoonmaak.  Dan is jou geleenthede en jou voorregte vir werk bietjie anders, of hoe?  Dan kyk ‘n ou ook bietjie anders na die feit dat jy op die snelweg in die verkeer vassit.  Dink bietjie aan die kinders en ouers wat nie met mekaar oor selfone kan praat of net hulle pappa se stem kan hoor nie, en dan is jy dankbaar vir die foon wat jy het, en maak dit nie meer saak dat jy nie die nuutste foon op die mark het nie.

Miskien is “af” kyk nie heeltemal die beste beeld nie, maar dalk net rondkyk en besef hoeveel jy het. 

Dit is alombekend dat daar omstandighede rondom jou is wat jy nie kan verander nie.  Die reen wat die afgelope paar dae val, het jy absoluut geen beheer oor nie.  So, toegegee daar is dinge wat nie in jou beheer is nie, soos ook die huis waarin jy grootgeword het en geleenthede wat jy het.  Shamepies, as elke mens in die wereld sy omstandighede gebruik as ‘n verskoning, waar sou die wereld gewees het. 

Viktor Frankl se:  “When we are no longer able to change a situation, we are CHALLENGED to change ourselves”.  Dit beteken eerstens om jou ingesteldheid te verander, as dit reen, moenie daaroor huil nie, vat ‘n sambreel, trek jou ou tekkies aan en gaan plas in die water.  Frankl se in effek, moenie bekommer oor dinge wat jy nie kan verander nie, neem beheer waarvan jy kan.  Daardie meisie het gisteraand in die reen haar foon opgetel en iemand ge-sms wat haar gered het.  Sy kon, soos baie van ons rustig in die reen gestaan en huil het en alles en almal blammeer het vir wat met haar gebeur het, en dan longontsteking gekry het.  Ons maak onsself siek as ons in die reen bly staan, want blaam en bejammering het niemand nog ooit erens in die lewe gebring nie.  Frankl het hierdie uitspraak gemaak, nie toe hy knus in ‘n warm herehuis gewoon het nie, maar in Auschwitz, ‘n duitse konsentrasiekamp. 

Geluk is nie om in beheer te wees van omstandighede en waarborge te he dat jy lewe altyd sonskyn-gevul gaan wees nie, maar jy het beheer om in jouself jou son te laat skyn, al reen dit so hard dat jy nie jou hand voor jou gesig kan sien nie.
Skep, dit reen seeninge in jou lewe!