Selfsug

Ek lees graag vir my kinders sprokies. Alhoewel hulle nie heeltemal die boodskappies verstaan wat onderliggend is nie, probeer ek graag vir myself die boodskap gryp. Dit is ongelooflik die hoeveelheid lewenslesse en selfontwikkeling wat jy kan ondergaan deur sprokies te lees. Vandag wil ek bietjie kyk na een konsep wat in feitlik alle sprokies voorkom, naamlik selfsug. In definisie die “omgee vir jouself en net vir jouself”.

Gewoonlik is dit ‘n heks, stiefma, stiefsussies of ‘n wolf wat selfsugtig is. Die karaktertrek gaan oor die feit dat hulle ten koste van iemand anders, iets vir hulleself toe-eien. Hulle het ‘n inherente jaloesie, maar ook ‘n streep van mag om ‘n situasie in hulle eie guns te laat draai.

Van kindsbeen af hoor ek in die kerk die gedeelte wat lees dat jy jou naaste moet liefhe soos jouself. Daar was jare ook oor die vers gedink dat jy dit dalk kan manipuleer om ook self te kan besluit wie jou naaste is. Soos die wêreld nou daarna uitsien, lyk dit of ons baie sukkel om die konsepte van onsself wees en selfverwesenlikking en selfliefde te laat bestaan sonder om selfsugtig te wees. Om daardie punt te bereik waar ek myself kan ontdek en uitleef saam met ander mense, en waar altwee bestaansreg kan kry binne dieselfde ruimte op dieselfde tyd. Ons sien dat mense, wanneer hulle blykbaar hulleself ontdek het, dink dat dit beteken dat hulle hulle wil moet afdruk op mense om hulle. Dit is asof daar in die kassie van leef net plek vir EK is, en niemand anders nie.

Oscar Wilde sê: “Selfishness is not living as one wishes to live, it is asking others to live as one wishes to live”. Dit is in die essensie die manipulasie van die mense om ons wat moet doen NET wat ek wil doen, anders is daar nie vir hulle plek in my lewe nie. “And because of our selfishness, we will be condemned to the worst torture humankind ever invented for itself: loneliness” Paolo Coelho. Dit is natuurlik die uiteinde van selfsug, en dit is dat ons en die mense om ons vereensaam, want ek maak geen plek vir ander in my lewe nie. Hulle kan dalk saam met my leef, maar in vrees en “aanbidding” van my wense, waar hulle ontneem word van asem en ontwikkeling wat God vir hulle bestem het.

Die ander kant van die muntstuk is die deel van die mense wat leef in die skaduwee van ander om hulle, om die vrede te bewaar en om aan vereistes te voldoen. Mense wat kapituleer om iemand in hulle lewens te behou en na ander se pype te dans om bestaansreg te kan hê. Moeder Theresa som dit so op: “One of the greatest diseases is to be nobody to anybody”. Ayn Rand som dit so op: “The man who does not value himself, cannot value anything or anyone”. Iemand het ook een keer gesê dat jy die reg het om jouself te wees, totdat jy ander se reg om hulleself te wees van hulle ontneem.

Ek dink dat mense wat in selfsug leef, eintlik onvolwasse is. Ek het nou ‘n hele spul kinders in my huis, en ek sien dat selfsug ‘n kinderlike konsep is. Elkeen wil op die skottel net kyk wat hy/sy wil kyk, en as die ander hulle nie toelaat nie, dan gooi hulle trane en speelgoed. Dit is skynbaar moeilik om hierdie “toelaat” vir ander en van ander deel van ons lewe te maak. Selfsug is dus die skadukant van selfontwikkeling en selfkennis, want dit is juis nie die karaktertrek van ‘n volwasse mens nie.

As ek dan ook altyd na ander se pype dans, soos die kleinste kind in ‘n gesin, is dit ook nie gesond nie, want dan misken ek ook my regte as mens. Ek word eenvoudig die een wat altyd terugstaan, en dan kan ek ook nie ontwikkel nie, want ek dink naderhand dat ek nie mag nie. Ek mag nie vir myself dink of doen wat vir my lekker is nie.

Ek het al verwys na die kursus wat ek verlede jaar gedoen het. Een van die aanhalings wat by my vasgesteek het was: “Jy moet jouself altyd eerste stel, en die mense rondom jou ook eerste”. Ek kan myself voorstel hoe fantasties die lewe sou gewees het as ons almal so sou kon leef. Dit bring ons weer terug by: “Jy moet jou naaste liefhê soos jouself”. Dit beteken dat niemand belangriker is as iemand anders nie, maar dat niemand ook minder belangriker is as iemand anders nie. Almal is gelyk.

Wat is die oorsaak dat ons nie so ‘n wêreld bewoon nie?

In baie literatuur oor selfontwikkeling word daar soveel gefokus op die een dimensie van die self. Hoe kan ek groei, hoe kan ek ‘n beter mens wees en hoe kan ek die wêreld om my begin beheer om die lewe te skep wat ek soek. Almal wys terug na die self, en dat niks gaan gebeur sonder om jouself te ontdek nie.

Mense wat onderdruk was deur wetgewing soos sekere bevolkingsgroepe en vrouens, het baie keer die tendens om, wanneer hulle regte kry, te wil kompenseer om te dink dat die skaal skielik nou vir ‘n ruk totaal moet omswaai in hulle guns, voordat daar gelykheid later kan wees. Enige situasie, of dit nou in die eerste onderdrukking, of in die regstelling daarvan ten koste van enige individu is, is verkeerd. As ek skielik vir jou regte gee wat jy nie voorheen gehad het nie, beteken dit mos geensins dat ek nou al my regte prysgee nie?

Die skaal is nooit dat ek 180% gehad het en jy 20% en nou om op 100% te eindig ons skielik nou vir jou 180% moet gee en ek 20% nie? Ek het 100% en jy het 100%, al maak dit logies nie sin nie, dit is hoe dit is.

Dit kom alles ook terug na oordeel. Oordeel oor die self (ek is nie goed genoeg gewees nie, nou gaan ek veg vir my plekkie in die son), oordeel oor die ander (jy het my nie toegelaat om te wees wat ek wou of kan wees nie, nou gaan ek dit by jou terugvat), oordeel oor die gemeenskap (die wêreld skuld my, omdat ek so stief behandel is deur tyd en ‘n “raw deal” gehad het). Jy sien, ons het 2 pole wat ons teenoor mekaar afspeel op die skaal, ek voel ek het verloor, en om myself te laat geld, moet jy verloor of prysgee.

My twee seuntjies gooi vir hulle Coke in, en dan korrel hulle om te sien dat hulle presies dieselfde hoeveelheid het. Die een wat nie die bottel in die hand het nie, en beheer soek, gryp dan graag die bottel by die ander een. Hy dink dat sy boetie hom wil indoen, en die ander boetie word kwaad, want hy moet beheer weggee.

So leef ek en jy elke dag met die mense om ons, huweliksmaats, kinders, kollegas, vriende en vreemdelinge. Ons is die hele tyd besig met hierdie uitputtende spel van “MYNE” en “EK”. Ons is so besig met die magstryd om ons vyande te soek en te elimineer sodat ek kan leef. Ek is so besig om myself jammer te kry, dat ek nie tyd het om vir ander ‘n plekkie in die son te gun nie. So kinderagtig dat as die kollig nie op my val nie, ek sommer die krag wil afsit. So minderwaardig dat ek nie ander kan toelaat om hulleself te wees en hulleself te kan uitleef nie, want dit bedreig my. So besig om die belangrikste te wees, dat niemand om my ‘n kans het om asem te haal nie, want ek dink hulle steel my asem. So besig om sterker, groter, ryker en belangriker te probeer voel, dat ek eintlik die monster rondom selfsug voed en my situasie erger maak om net meer en meer te moet bewys.

So sit ons die pot mis. Enige mens kan vir jou sê dat as iets wat jy doen ten koste van iemand anders is, dit geen positiewe doel dien nie. Geen wonder dat ons kinders so sukkel om groot te word en volwasse te word nie, want hulle word deur ander “kinders” opgelei en grootgemaak.

Jesus is en bly ‘n ongelooflike voorbeeld. Jesus het presies geweet wie en wat Hy is. Jesus het nooit neergekyk op die mense om Hom nie. Jesus het vir dit waarin Hy glo geveg en sy standpunt gestel. Jesus het Homself nooit verneder nie, maar uit die essensie van Sy wese vir mense kom leef. Jesus het ander se voete gewas, en nooit bekommerd gewees oor wat ander van Hom sê of dink nie. Jesus het nooit in Sy persoon gekrenk gevoel oor wat ander dink nie. Jesus het met die rykstes en die armste mense tyd spandeer. Vir Jesus het dit nie oor Homself gegaan nie, maar oor die groter doel wat Hy op aarde en vir die mense moes doen. Maar Jesus was Jesus en Hy het geglo in Homself ook. Jesus het nie in sak en as gaan sit en minderwaardig gevoel teenoor die sogenaamde kenners nie, maar hulle tereggewys, maar geakkommodeer. Jesus het na almal om Hom geluister.

Nou wie is ek en jy? Ons het ook goddelikheid in ons, ons kan ook soos Jesus leef. Ons moet Sy voorbeeld nastreef en ophou om in die kopkassies te leef waar ons vandag leef. Kom ons gaan verander die wêreld om ons, en kom ons stel onsself eerste, en ook die mense om ons eerste, op dieselfde tyd.

Kom ons gaan skryf ‘n sprokieswêreld vir onsself en almal om ons!!!